22 Afirilu 2025 - 11:44
Source: ABNA24
Addinin Mutanen Palastinu Kafin Zuwan Musulunci

A tsawon lokaci, yankin Palastinawa yana da abubuwa da dama da suka yi ta samun kwan gaba kwan baya, amma a mafi yawan lokuta suna rike da addanin tauhidi, ko da yake a wasu lokuta ana samun karkata a kan akidar mutane.

Kamfanin Dillancin Labarai na Ahlul Baiti (ABNA):

Ta yaya al'ummar Palastinu suka zama musulmi kuma wane addini suke da shi kafin Musulunci ya isa yankin?

Kafin mamayar Falasdinu da yahudawan sahyuniya suka yi da kafa gwamnatin kama karya a wannan kasa a shekara ta 1948, mafi yawan mutanen wannan yanki musulmi ne. Ko da yake da dama daga cikinsu akwai Kiristoci da Yahudawa da suke rayuwa wurin. Idan muna son gano Musuluncin mazauna wannan kasa a tarihi, to sai mu koma wajen shekaru 1400; Wato lokacin da yankin Levant (Syria, Lebanon, Jordan, da Palestine) ke cikin yankin daular Rum. Bayan wafatin Manzon Allah (S.A.W) a shekara ta 15 zuwa 17 bayan hijira inda Musulunci ya ci gaba da yaduwa a yankin Levant, musulmi sun mamaye kasar Palastinu ( Ramlah, Ashkelon, Gaza, Kudus, da sauran yankuna).(1) Bude BaitulMaqdis a shekara ta 17 bayan hijira ya kasance tare da yin sulhu ne, kuma ta hanyarsa ne aka kulla yarjejeniya da mutanen wurin a gaban halifa na biyu.(2) Bayan halifa na biyu ya zabi wani mai mulki a wadannan yankuna, sai ya zama tare da kasancewar musulmi a yankin, da yawa daga cikin mazauna yankin sun musulunta, yayin da wasu kuma suka wanzu a Kiristanci da Yahudancin suke ci gaba da rayuwa a yankin. (3)

Ya kamata kuma a kara da cewa, adadi mai yawa na mazauna wadannan yankuna 'yan asalin Larabawa ne, wadanda a baya suka zauna a yankunan daular Rumawa da yankin Larabawa, suka kafa gwamnatin Ghassanid, kuma an dauke su a matsayin masu kare muradun Romawa a wadannan yankuna.(4)

Kafin Musulunci, wato a zamanin da, mutanen farko da suka fara rayuwa a wannan ƙasa da kewaye su ne Kan’aniyawa, zuriyar Kan’ana, ɗan Shem (Ham), ɗan Nuhu.(5) To tunda kuwa an jingina su ga jikan Annabi Nuhu (AS), lallai wadannan mutane sun kasance masu tauhidi a wani zamani. Har zuwa kimanin shekaru dubu biyu da suka gabata, da isowar Annabi Ibrahim da Annabi Ludu (a.s) zuwa wannan kasa, addinin tauhidi ya fara yaduwa. (6) Ko da yake wasu kamar mutanen Annabi Luɗu, sun ɓace kuma sun hadu da azabar Ubangiji.(7)

Bayan wafatin Annabi Ibrahim dansa Ishaku da dansa Yakub (a.s) da zuriyarsa suka zauna a kasar Palastinu suka kafa tauhidi a can.(8) Bayan da Annabi Yakub da ‘ya’yansa (Bani Isra’ila) suka shiga kasar Masar don ganawa da Annabi Yusuf (A.S), (9) Kan’aniyawa da mutanen wannan kasa na asali sun kasance a wurin har sai bayan Annabi Musa (A.S) da magajinsa, Yusha’u bn Nun, tare da Bani Isra’ila, suka yi nasarar fatattakar azzaluman wannan yanki, suka shiga cikinta, suka sake zama a can. Isra’ilawa sun zauna a wannan yanki tare da wasu ƙabilu da waɗanda suka riga suka zauna a Falasdinu, har daga baya, annabawan Isra’ilawa, kamar su Sama’ila, Dauda, ​​da Sulemanu, suka kafa gwamnati a wannan yanki kuma suna mulkin Isra’ilawa.

Labarin yakin Bani Isra’ila da Jalut wanda Daluta ya jagoranta, da halakar Jalut da Annabi Dawud ya yi, da guduwa da fatattakar sojojin Jaluta(10) na nuni da kasancewar hukumar azzaluma wacce ba ta Ubangiji ba a wannan kasa, wadda rundunar muminai suka ruguza ta, kuma addinin Allah ya bazu a can. Tauhidi a wannan kasa da yankin Levant ya ci gaba da bayyanar wasu annabawan Bani Isra’ila kamar Iliya da Isa da Uzairu da Zakariyya (11) har zuwa lokacin da Annabi Isa da Yahaya (a.s) suka sami Annabci suka fara kiran mutane zuwa ga addinin Ubangiji (Kiristanci) a wannan yanki da kewayensa.

Yana da kyau a lura cewa har kusan shekara ta 600 BC, Isra’ilawa (Yahudawa) da wasu ƙabilu sun zauna a wannan ƙasa; Amma a cikin 587 BC, Bukhtu Nasr ya mamaye Urushalima, ya kama Yahudawa, ya kai su Babila (Mesopotemia a Iraki ta yau), kuma ya lalata Haikalin Sulemanu. (12) Bayan ɗan lokaci, Romawa sun ji tsoro daga Yahudawa wanda a shekara ta 70 AD suka kai hari Urushalima, suka mamaye Falasdinu da garuruwanta, suka sake rushe Haikalin Sulemanu, kuma suka wargaza Yahudawa. (13) Don haka, tun daga shekara ta 70 miladiyya da abinda ya biyo bayanta, bautar gumaka ta yadu a Palastinu da Levant. Har zuwa shekara ta 313 miladiyya bisa umarnin Sarkin Roma Constantine na daya an tabbatar da addinin Kiristanci ya zamo shine addini da aka yarda da shi a kasashen da suke karkashinsa, ciki har da Palastinu (14), kuma ta ci gaba da zama Kirista har zuwan Musulunci da kuma kafin musulmi ya mamaye ta a shekara ta 15 bayan hijira. (15)

Sakamako:

A takaice dai kasar Falasdinu a matsayin wani bangare na tsohuwar yankin Levant, tana da tarihi mai cike da rudani na addini da siyasa kafin Musulunci ya shigo cikinta kuma ta zama kasar musulunci a shekaru 15 zuwa 17 bayan hijira (a zamanin halifa na biyu). Al'ummar wannan yanki sun yi amfani da addini da al'adu daban-daban saboda kasancewar annabawa da kabilu da gwamnatoci a lokuta daban-daban. A wani lokaci (daga lokacin Kan'ana zuriyar Annabi Nuhu (AS) sun kasance masu tauhidi, kafin zuwan Annabi Ibrahim (A.S) a wannan kasa al'ummarsa suna fama da sabani a cikin imaninsu, wanda shi tare da Annabi Ludu (a.s) su ka yi kokarin gyarawa, kasancewar Annabi Ibrahim da 'ya'yansa Is'haka, sannan kuma Yakub da Bani Isra'ila ya sanya suma mazauna wannan yankin suka zamo masu bautar Allah daya.

Kafin zuwan Annabi Musa (a.s) kusa da Falasdinu sannan Yusha’u ibn Nun ya zo kasar Kan'ana da nasarar da ya samu a kan azzaluman wannan yanki, al'ummarsa sun kauce ma addininsu. Addinin yahudanci da tauhidi ya sake bazuwa a wannan yanki tun a zamanin Yusha’u ibn Nun, kuma da bayyanar annabawan bani Isra'ila irin su Dawuda da Sulaiman, har ma na wani dan lokaci bayan bayyanar Annabi Isa (Alaihissalam) addinin yahudanci shi ne addini mafi girma a wannan kasa. Bayan rushe Haikalin Sulemanu da Romawa suka yi a shekara ta 70 AD, Maguzanci da bautar gumaka shine addini mafi rinjaye a Falasdinu-Siriya har zuwa lokacin da Constantine I ya amince da Kiristanci a hukumance a shekara ta 313 AD. Sannan a lokacin halifa na biyu a shekara ta 17 bayan hijira, Palastinu ta shiga karkashin ikon musulmi, kuma mafi yawan mutanen wannan kasa sun musulunta, yayin da wasu kuma suka wanzu Yahudawa da Kirista.

Bayanai Domin Bibiyar Madogara:

1. Tabari, Abu Ja'afar Muhammad ibn Jarir, Tarikh Tabari, Mujalladi. 3, shafi na 606 da 610.

2. Moghadsi, Motahar bin Tahir, al-Mishada wa al-Tarikh, juzu'i. 5, ku. 185; Ibn Athir, Izz al-Din Abu al-Hasan Ali ibn Abi al-Karam, al-Kamal fi al-Tarikh, juzu'i. 2, ku. 501.

3. Will Durant yana cewa: "Lokacin da Larabawa mamaya suka shiga Masar da Gabas ta Kusa a karni na bakwai, rabin al'ummar wadannan sassan suna girmama magabata, saboda sun dauke su a matsayin wadanda suka 'yantar da su daga zaluncin addini, siyasa, da tattalin arziki na babban birnin Rumawa". Durant, Will, Tarihin Wayewa, vol. 4, ku. 64.

4. Yaqubi, Ahmad ibn Abi Yaqubi, Tarikh Yaqubi, Mujalladi. 1, ku. 157.

5. Tabari, Abu Ja'afar Muhammad ibn Jarir, Tarikh al-Tabari, juzu'i. 1, ku. 144 da vol. 2, ku. 379; Hamavi, Shahab al-Din Abu Abdullah Yaqut, Mu'jam al-Bulandan, vol. 4, ku. 484; Masoudi, Abu al-Hassan Ali bin Al-Hussein, Moruj al-Dhahab da Al-Jawhar ma'adinai, juzu'i. 2, ku. 123.

6. Masoudi, Ali ibn Hussein, Hujjar Wasiyya, shafi na 41.

7. Majlisi, Muhammad Baqir, Bihar al-Anwar, juzu'i. 12, shafi na 148 da 155.

8. Littafi Mai Tsarki, sashe na ƙarshe na littafin Farawa, daga surori 37 zuwa 50.

9. Yaqubi, Ahmad ibn Abi Yaqubi, Tarikh Yaqubi, Mujalladi. 1, shafi na 30-32.

10. Yaqubi, Ahmad ibn Abi Yaqubi, Tarikh Yaqubi, Mujalladi. 1, shafi na 33-71.

11. Ko da yake a wasu lokatai na tarihin Isra’ilawa da Kan’aniyawa na Levant, bautar gumaka ta yaɗu a cikinsu, Allah Maɗaukakin Sarki ya aiko annabawa su gyara su. Misali, Allah Ta’ala ya aiko Annabi Iliyas (amincin Allah ya tabbata a gare shi) zuwa ga Banu Isra’ila da kuma mazaunan Ba’albek (a kasar Labanon) wadanda aka kama su da bautar gumaka na Ba’al. (Maqdisi, Motahar bin Tahir, al-Mishada wa al-Tarikh, juzu'i na 3, shafi na 99.)

12. Tabari, Abu Ja'afar Muhammad ibn Jarir, Tarikh al-Tabari, juzu'i. 1, ku. 538; Zarrinkoob, Roozbeh, "Bakht Nasr", Great Islamic Encyclopedia, karkashin kulawar Kazem Mousavi Bojnourdi, Vol. 11, ku. 480.

13. Masoudi, Abu al-Hasan Ali, Al-Tanbiyah wa al-Ashraf, shafi na 110-111; Soleimani Ardestan, Abdolrahim, Tafiya cikin Rayayyun Addinai na Duniya (ban da Musulunci), shafi na 221-226.

14. Soleimani Ardestani, Abdolrahim, Tafiya ta Rayayyun Addinai na Duniya (bna da Musulunci), shafi na 229-237.

15. Encyclopedia of the Islamic World, Mashiga "Urushalima".

Your Comment

You are replying to: .
captcha